Này, mấy đứa có biết tỉ lệ số là cái gì không? Tao nói thật, hồi xưa tao đi học, mấy cái này tao dốt lắm, toàn bị thầy mắng. Giờ già rồi, đầu óc lẫn thẫn, lại càng không nhớ nổi.
Nhưng mà, tao nghe người ta nói nhiều về cái tỉ lệ số này lắm. Nào là tỉ lệ nam nữ, tỉ lệ vàng, tỉ lệ người giàu, người nghèo… Đủ các loại tỉ lệ trên đời. Nghe mà hoa cả mắt, chóng cả mặt.
Hôm bữa, thằng cháu tao nó về chơi, nó có giải thích cho tao nghe. Nó bảo, tỉ lệ số, hiểu đơn giản là so sánh hai cái gì đó với nhau. Ví dụ nhé, nhà tao nuôi 10 con gà, 2 con chó, thì tỉ lệ số giữa gà và chó là 10 chia 2, bằng 5. Nghĩa là số gà gấp 5 lần số chó. Đấy, đại khái là thế.
Rồi nó còn nói, cái tỉ lệ số này quan trọng lắm, dùng nhiều trong cuộc sống. Ví dụ như, người ta làm bánh, phải trộn bột với đường theo tỉ lệ nhất định, thì bánh mới ngon. Hay như xây nhà, phải pha xi măng với cát theo tỉ lệ, thì nhà mới chắc chắn.
- Tao thấy cũng có lý.
- Mà tao nghĩ, cái tỉ lệ số này, nó cũng giống như cuộc sống vậy.
- Cái gì cũng phải cân đối, hài hòa, thì mới tốt đẹp được.
- Ví dụ như, ăn uống phải cân đối, đủ chất, thì mới khỏe mạnh.
- Làm việc cũng phải cân đối với nghỉ ngơi, thì mới không bị mệt mỏi.
- Nói chung là cái gì quá cũng không tốt.
Rồi nó còn lôi đâu ra cái công thức tính tỉ lệ số phần trăm gì gì đó, nghe mà tao đau hết cả đầu. Nó bảo lấy số a nhân với 100 rồi chia cho số b, xong thêm cái ký hiệu % vào. Ôi trời ơi, tao nghe mà muốn lú luôn. Thôi, tao không nhớ nổi đâu.
Mà nói đi cũng phải nói lại, cái tỉ lệ số này cũng hay ho phết. Nó giúp người ta hiểu rõ hơn về mọi thứ xung quanh. Ví dụ như, nhìn vào tỉ lệ nam nữ, người ta có thể biết được ở đâu nhiều nam hơn, ở đâu nhiều nữ hơn. Hay như nhìn vào tỉ lệ người giàu, người nghèo, người ta có thể biết được xã hội có công bằng hay không.
Nhưng mà, tao nói thật, tao vẫn thấy cái tỉ lệ số này nó rắc rối lắm. Tao chỉ cần biết, nhà tao có bao nhiêu con gà, bao nhiêu con vịt, bao nhiêu đứa cháu là tao vui rồi. Còn mấy cái tỉ lệ cao siêu kia, thôi, để cho bọn trẻ nó lo.
À, tao còn nghe nói, người ta còn dùng tỉ lệ số để vẽ bản đồ nữa cơ. Nghĩa là, người ta thu nhỏ mọi thứ lại theo một tỉ lệ nhất định, rồi vẽ lên giấy. Nhờ đó, mà người ta có thể nhìn thấy toàn cảnh một vùng đất, một quốc gia, thậm chí là cả thế giới, chỉ trên một tờ giấy. Nghe hay nhỉ? Cái này chắc là phải học nhiều lắm mới làm được.
Tao nghĩ, chắc là người ta phải dùng thước đo, rồi tính toán các kiểu, đau hết cả đầu. Mà thôi, tao già rồi, mấy cái này tao không quan tâm nữa. Tao chỉ mong con cháu tao chúng nó học hành giỏi giang, sau này có công ăn việc làm ổn định là tao mừng rồi.
Tóm lại, tỉ lệ số là cái gì đó, mà tao cũng không hiểu rõ lắm. Nhưng mà, tao biết nó quan trọng, và được dùng nhiều trong cuộc sống. Thôi, tao đi nấu cơm đây, kẻo lại muộn. Chào các cháu nhé!
